Οι πρώτοι μικρασιάτες πρόσφυγες καταφθάνουν στο Βόλο (1914)

Το πρώτο κύμα των προσφύγων του 1914, κυρίως από τη Μικρά Ασία, δεν είχε πολλά κοινά με τους αγρότες Θρακιώτες και Μακεδόνες, πρόσφυγες από την Ανατολική Ρωμυλία που πρωτοέρχονται τα έτη 1906-1907 και που συνεχίζουν να εισρέουν και το 1914, μαζί με πρόσφυγες ποντιακής καταγωγής από τη Σεβαστούπολη και τη Ρωσία γενικότερα. Όσοι από αυτούς δεν προωθήθηκαν στη θεσσαλική ενδοχώρα, έμειναν στην πόλη αναζητώντας στέγη και εργασία. Καράβια από τη Θεσσαλονίκη και τη Μυτιλήνη αποβίβαζαν σχεδόν καθημερινά το καλοκαίρι του 1914 πρόσφυγες από το Τσεσμέ, τη Σμύρνη, τη Ραιδεστό, εκ των οποίων οι περισσότεροι ήταν αλιείς και εργάστηκαν αρχικά σε ψαρόβαρκες του λιμανιού. 

Ο αριθμός των προσφύγων στην πόλη φτάνει τους 650 το Δεκέμβριο του 1914 και μεγαλώνει συνεχώς τους επόμενους μήνες. Άλλοι 200 πρόσφυγες καταφθάνουν τον Απρίλιο του 1915 και ακόμη 700 ως τον Ιούνιο του ίδιου έτους. Εγκατεστημένοι αρχικά σε στρατώνες της πόλης ή/και στην ύπαιθρο, με μόνο εισόδημα ένα επίδομα 30 λεπτών, οι πρόσφυγες αυτοί θα προσπαθήσουν να διαμείνουν στην πόλη, παρά τις αντιξοότητες που θα συναντήσουν από τις τοπικές Αρχές. Το δημοτικό συμβούλιο Παγασών χορήγησε το 1914 πιστώσεις ύψους 5.377 δραχμών για τις ανάγκες των προσφύγων σε τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης, αλλά και για τη συντήρηση των στρατώνων όπου διέμεναν, αποφεύγοντας ωστόσο να ψηφίσει νέα πίστωση στο τέλος της χρονιάς. Ενδεικτικό είναι και το γεγονός πως το Σεπτέμβριο του 1914 ο διευθυντής της Αστυνομίας, σε συνεννόηση με το δήμαρχο, θα ενημερώσει τον υπουργό των Εσωτερικών Εμ. Ρέπουλη ότι στην πόλη δεν υπάρχουν οικήματα για την εγκατάσταση προσφύγων, ούτε «ευκολία διά εξάσκησιν του επαγγέλματος της αλιείας δύναται να γίνη». Είχε προηγηθεί η επίσκεψη του υπουργού τον Ιούλιο του 1914 στους συνοικισμούς της Νέας Αγχιάλου και Νέας Ευξεινούπολης, που είχαν ιδρυθεί με σκοπό την εγκατάσταση και αγροτική αποκατάσταση των προσφύγων της Ανατολικής Ρωμυλίας τα έτη 1907-1908 και οι οποίοι είχαν κριθεί προβληματικοί για μια νέα εγκατάσταση, τόσο λόγω της ανθυγιεινότητας της περιοχής, όσο και λόγω των περιορισμένων γαιών που είχαν διανεμηθεί στους πρόσφυγες.  

Σύντομα οι πρόσφυγες από τη Μ. Ασία των ετών 1914-1915, προχώρησαν στη σύσταση σωματείων, με κυριότερο τον «Σύνδεσμο Μικρασιατών Προσφύγων η Αλληλεγγύη». Βασικός σκοπός του σωματείου ήταν η αλληλοβοήθεια και η αλληλοϋποστήριξη των Μικρασιατών προσφύγων μελών του. Το σωματείο ήταν ήδη ενεργό το 1915 και προέτρεπε μάλιστα τους μικρασιάτες πρόσφυγες της πόλης να καταταγούν στις τάξεις του στρατού, εκδηλώνοντας με αυτόν τον τρόπο την πίστη τους προς την πατρίδα. Το συγκεκριμένο σωματείο διαδραμάτισε πρωτεύοντα ρόλο το 1922, όταν το μεγάλο κύμα εισόδου προσφύγων από τη Μ. Ασία έφτασε στην πόλη.