Οι πρόσφυγες εκ Νικομηδείας καταφθάνουν (1921)

Ο ερχομός των Μικρασιατών προσφύγων στη Θεσσαλία αύξησε τον πληθυσμό της κατά 31.023 κατοίκους, ενισχύοντας ιδιαίτερα τον αστικό πληθυσμό, καθώς το 63,4% των προσφύγων εγκαταστάθηκε στις τέσσερις μεγαλύτερες πόλεις, κυρίως στο βιομηχανικό κέντρο της Θεσσαλίας τον Βόλο (11.229- 36,19%) και τη Λάρισα (5.037-16,23%).

Ένα πρώτο κύμα προσφύγων φτάνει τον Ιούνιο του 1921 από το σαντζάκι της Νικομήδειας (Νικομήδεια, Γιάλοβα, Ηράκλειο), με τη σημαντικότερη εισροή να ξεκινά το καλοκαίρι του 1922 και να κορυφώνεται τους επόμενους μήνες, με την κατάρρευση του μικρασιατικού μετώπου. Τα πλήθη των εξαθλιωμένων προσφύγων που αποβιβάζονταν στο λιμάνι, έφεραν τις δημοτικές αρχές αντιμέτωπες με το ζήτημα της αποκατάστασής τους, καθώς έπρεπε να λυθούν άμεσα θέματα όπως η στέγαση, η διατροφή, η περίθαλψη, η επαγγελματική τους απασχόληση. Οι στρατώνες και οι αποθήκες της πόλης φιλοξένησαν αρχικά τους μικρασιάτες και πόντιους πρόσφυγες, ενώ ορισμένοι από αυτούς εγκαταστάθηκαν στη Νέα Αγχίαλο.

Το συγκεκριμένο τεκμήριο είναι από το αρχείο του νοσοκομείου Βόλου, το Ημερολόγιο ασθενών τον Δεκέμβριο του 1921. Καταγράφονται πρόσφυγες από τη Νικομήδεια και τη Ρωσία που εισήλθαν στο νοσοκομείο. Σημειώνεται το όνομα, η ηλικία, η οικογενειακή κατάσταση, η πατρίδα, η διαμονή, το τμήμα του νοσοκομείου όπου διέμειναν, η διάγνωση, οι ημερομηνίες εισόδου και εξόδου και η έκτασις, δηλαδή η πορεία της υγείας του ασθενή (ίασις, θάνατος, ιδία κατάστασις). Ενίοτε στις παρατηρήσεις καταγράφονται από τους γιατρούς οι εξετάσεις και η κλινική εικόνα του ασθενή.