Γυμναστικό Σύλλογος «Η ΝΙΚΗ»
City
Migration Period
Date
Category
Full Description
Στις αρχές του 1924 ιδρύεται στη Νέα Ιωνία το πρώτο επίσημο ποδοσφαιρικό σωματείο της Μαγνησίας, ο Γυμναστικός Σύλλογος Προσφύγων Βόλου. Ο Μαυρίκιος Πανάς, ο Αντώνης Παπάζογλου, ο Πρόδρομος Αντώνογλου και ο πρώην ποδοσφαιριστής του Απόλλωνα Σμύρνης, Παντελής Μαγουλάς, θεωρούνται ως οι πρωτεργάτες της ίδρυσης του Συλλόγου. Το κίτρινο και το μαύρο επιλέχθηκαν ως χρώματα του Συλλόγου τα οποία παρέπεμπαν στα χρώματα της βυζαντινής σημαίας δημιουργώντας προφανείς συνειρμούς. Η σχετική απόφαση αναγνώρισης από το Πρωτοδικείο Βόλου είναι η υπ’ αρ. 38/29.1.1924. Ο νέος σύλλογος καταχωρείται στο Βιβλίο Αναγνωρισμένων Σωματείων επτά μήνες μετά, στις 29 Αυγούστου, με αύξοντα αριθμό 239.
«Λαμβάνομεν την τιμήν να φέρωμεν εις γνώσιν του φίλαθλου κοινού ότι δυνάμει και προς εκτέλεσιν την υπ’ αριθμόν 551 (1924) αποφάσεως του Πρωτοδικείου Βόλου, το εν Βόλω εδρεύον Σωματείον υπό την επωνυμία Γυμναστικός Σύλλογος Προσφύγων Βόλου μετά την δεκαήμερον τοιχοκόλλησιν του καταστατικού του εις το ακροατήριον του δικαστηρίου… κατεχωρίσθη την 29ην Αυγούστου 1924 εν τω ειδικώ βιβλίω ανεγνωρισμένων σωματείων… υπ’ αυξοντα αριθ. 239. (Το Δοικ. Συμβούλιον)».
Δύο χρόνια αργότερα, στις 5 Οκτωβρίου 1926, ο Γυμναστικός Σύλλογος Προσφύγων Βόλου μετονομάστηκε σε «Γυμναστικός Σύλλογος, Η ΝΙΚΗ». Δεν είναι ξεκάθαρο γιατί και με ποια κριτήρια επιλέχτηκε το όνομα «Νίκη». Κατά μία άποψη, καθώς η λέξη αποτελεί το αντίθετο της έννοιας «ήττα», σε συμβολικό επίπεδο σηματοδοτούσε την ανάγκη του προσφυγικού κόσμου να αποστασιοποιηθεί από την ήττα του μικρασιατικού πολέμου, τις συνέπειες του οποίου βίωναν οι ίδιοι με τον πιο τραγικό τρόπο και ταυτόχρονα μέσω της συγκεκριμένης επιλογής να εκφραστεί η ελπίδα και η προσδοκία για «νίκες» στη νέα τους ζωή. Σύμφωνα με μία άλλη ερμηνεία, η ανάγκη για μετονομασία προέκυψε εξαιτίας του κλίματος της εποχής και της αντίθεσης μεταξύ ντόπιων – προσφύγων. Το διοικητικό συμβούλιο διχάστηκε ως προς την επιλογή του νέου ονόματος μεταξύ δύο προτάσεων: Απόλλων και Πανιώνιος. Υποστηρίζεται ότι ένα αγαλματίδιο της Νίκης του Παιωνίου που βρισκόταν στο γραφείο του προέδρου Μαυρίκιου Πανά αποτέλεσε την αφορμή και την έμπνευση της νέας ονομασίας. Ταυτόχρονα, η «Νίκη» εγκαταλείπει τα χρώματα κίτρινο και μαύρο στις εμφανίσεις της ομάδας και «ντύνεται» με τα χρώματα μπλε και άσπρο. Επιλογή βέβαια καθόλου τυχαία. Παραπέμπει στα χρώματα της ελληνικής σημαίας και προφανώς μαρτυρά την ανάγκη του συλλόγου και των ανθρώπων που περιστοιχίζονταν γύρω από αυτόν, άμεσα ή έμμεσα, να εκφράσουν ηχηρά με αυτή την επιλογή την ελληνικότητά τους, η οποία αμφισβητούνταν συχνά εκείνη την εποχή από γηγενείς κατοίκους της πόλης.
Η ποδοσφαιρική ομάδα της Νίκης σε λίγα μόλις χρόνια καθιερώνεται ως η νέα μεγάλη ποδοσφαιρική δύναμη της πόλης. Στις 28 Φεβρουαρίου 1932 αντιμετωπίζοντας σε αγώνα πρωταθλήματος την ομάδα του Κενταύρου, η οποία θεωρούνταν μέχρι τότε ισχυρότερη ποδοσφαιρική ομάδα της πόλης, κερδίζει. Αυτή η νίκη θα πιστοποιήσει τη δυναμική της ομάδας των προσφύγων της Νέας Ιωνίας η οποία τις επόμενες δεκαετίες θα πρωταγωνιστήσει στο τοπικό ποδοσφαιρο και όχι μόνο. Μετά το τέλος της Κατοχής και μέχρι το 1961 κυριάρχησε στη Θεσσαλία κατακτώντας σχεδόν όλα τα πρωταθλήματα. Στα 1953-54 η Νίκη αποτέλεσε την πρώτη επαρχιακή ομάδα που πήρε μέρος στο Πανελλήνιο πρωτάθλημα. Από το 1961 μέχρι το 1966 αγωνίστηκε στο ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα της Α΄ Εθνικής Κατηγορίας. Η περίοδος εκείνη θεωρείται ως η «χρυσή εποχή» της ομάδας, καθώς κατάφερε να κερδίσει την καταξίωση και τον σεβασμό του φίλαθλου κόσμου της χώρας χάρη στο ποιοτικό ποδόσφαιρο που έπαιξε.
«Ώρα 2 μ.μ. Μία ατελείωτη σειρά από λεωφορεία, ταξί, τραμ, μόνιππα και ότι άλλο μεταφορικό μέσον υπάρχει, έχει επιστρατευθή γα το γήπεδο. Χιλιάδες φιλάθλων, φανατικών οπαδών που χαλούν τον κόσμο με τις φωνές τους και με τα τραγούδια βιάζονται να φτάσουν μια ώρα αρχίτερα στο γήπεδο. Μπαίνουμε με χίλια βάσανα σ’ ένα λεωφορείο και γραμμή για το γήπεδο. Το αυτοκίνητο μετά δυσκολίας προχωρεί, τόση είναι η κοσμοπλημμύρα στο δρόμο που διευθύνεται για το γήπεδο… Παρεκεί μια γρηούλα από μέσα από το τζάμι του σπιτιού εύχεται σε ένα όμιλο καλή επιτυχία. Είναι και αυτή φίλαθλος… Πόσο θα ήθελε να παρακολουθήσει και αυτή το ματς…»
Οι ποδοσφαιριστές της Νίκης, πρόσφυγες οι περισσότεροι πρώτης και δεύτερης γενιάς, πολλοί από τους οποίους πρωτόπαιξαν ποδόσφαιρο στις αλάνες του προσφυγικού Συνοικισμού, μαζί με τον ποδοσφαιρόφιλο προσφυγικό κόσμο της Νέας Ιωνίας που γέμιζε ασφυκτικά τα γήπεδα στα οποία αγωνιζόταν η αγαπημένη τους ομάδα, αποτέλεσαν τον θεμέλιο λίθο αυτής της καταξίωσης. Η ομάδα των προσφύγων σηματοδοτούσε για τον κόσμο της Νέας Ιωνίας αναμφίβολα κάτι παραπάνω από μία ομάδα. Νοηματοδοτούσε και συμβόλιζε την ταυτότητα και το βίωμα της προσφυγιάς, αποτελούσε ένα από τα πεδία στο οποίο δομούνταν το συλλογικό «Εμείς» των προσφύγων που τους διαχώριζε από τους «Άλλους», τους γηγενείς κατοίκους της πόλης την οποία «μοιράζονταν» μαζί τους.
Bibliography
Θανάσης Κ. Βογιατζής, “Η Νίκη μας και πάλι πρωτάθλημα θα παρει!…”, Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2020
Διεύθυνση Αρχείων Μουσείων και Βιβλιοθηκών Δήμου Βόλου, Μνήμες Προσφύγων. Οι Μικρασιάτες πρόσφυγες στο Βόλο, Εκδ. Βόλος, Βόλος 2021
Εφημερίδα Λαϊκή Φωνή, 19.10.1924
Εφημερίδα Ταχυδρόμος, 29.2.1932