«Εδώ δεν ξέρετε από κρίση»
Πόλη
Περίοδος Μετακίνησης
Χρονολογία
Κατηγορία
Πλήρης Περιγραφή
Η συνέντευξη με την Α. πραγματοποιήθηκε το 2010 στο πλαίσιο εθνογραφικής έρευνας για την μετακίνηση μεταναστών που διαβιούσαν στην Ελλάδα και είχαν καταγωγή από την Αλβανία, πίσω στην Αλβανία. Το απόσπασμα αυτής παρατίθεται μαζί με σημειώσεις τις εθνογραφικής έρευνας εκείνης της εποχής.
Τότε, η Α. ήταν περίπου πενήντα χρονών. Ήταν η εποχή της υπογραφής Μνημονίου της Ελλάδας με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η εκφορά του λόγου για την «οικονομική κρίση» στην Ελλάδα κυριαρχούσε στα μέσα μαζικής ενημέρωσης στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, αλλά και στις καθημερινές συζητήσεις πολλών ανθρώπων. Εκείνο το χρονικό διάστημα, εκκίνησε το πρώτο ρεύμα μετακίνησης Αλβανών μεταναστών που διαβιούσαν στην Ελλάδα προς την Αλβανία. Οι μεγάλες περικοπές σε μισθούς και η αύξηση της ανεργίας ώθησαν πολλά άτομα αλβανικής καταγωγής να επενδύσουν τις αποταμιεύσεις τους στήνοντας μια επιχείρηση πίσω στον τόπο καταγωγής τους.
Ωστόσο, σύμφωνα με την Α. η κρίση δεν εντοπίζεται μοναχά στην Ελλάδα. Το 2010 οι μισθοί στην Αλβανία ήταν ιδιαιτέρως χαμηλοί, κυρίως σε ό,τι αφορά τις εργασίες σωματικού μόχθου -ένας εργάτης στον κατασκευαστικό τομέα λάμβανε περίπου 180 ευρώ το μήνα. Για την Α. η οικονομική κρίση στην Ελλάδα το 2010 ήταν μια αφορμή για να αφηγηθεί τη συνθήκη της φυγής της ίδιας και της οικογένειάς της από την χώρα καταγωγής της και έκτοτε τη διαβίωσή της στη Θεσσαλονίκη. Οπως αναφέρει, για εκείνη η κρίση είχε βιωθεί μέσα από τα γεγονότα του 1996-1997 στην Αλβανία. Όταν δηλαδή κατέρρευσε το παρατραπεζικό πυραμιδικό σχήμα συλλογής κεφαλαίου στη χώρα, το οποίο υποσχόταν έως και 50% αύξηση του αρχικού κεφαλαίου των καταθετών μερικούς μήνες μετά την αρχική κατάθεση. Την κατάρρευση αυτή ακολούθησαν μεγάλης έκτασης αναταραχές εντός της αλβανικής κοινωνίας.
Βιβλιογραφία
Ελένη Καπετανάκη, Νέα Ζωή, Επιστρέφοντας στην Αλβανία. Μια Εθνογραφική Προσέγγιση, Διδακτορική Διατριβή, Πάντειο Πανεπιστήμιο, Αθήνα 2017. Διαθέσιμο από: Εθνικό Αρχείο Διδακτορικών Διατριβών https://www.didaktorika.gr/eadd/handle/10442/41414
Arnold Sherman, Αλβανία, ο τσακισμένος αετός των Βαλκανίων (μετφ. Α. Μαλεβίτη), Ίνδικτος, Αθήνα 2000
Πηγές
«Εδώ δεν ξέρετε από κρίση. Ενώ η κρίση μας πιέζει και πάλι είναι κάτι που το ξέρουμε. Όταν φύγαμε από την Αλβανία είχαμε μεγάλη φτώχεια. Τι νομίζεις, στην Αλβανία δεν υπάρχει τώρα κρίση;»
Ά., Θεσσαλονίκη 2010
Σημειώσεις της ερευνήτριας:
Τις μεγαλύτερες ηλικιακά γυναίκες τις συνάντησα στη Θεσσαλονίκη και σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις εργάζονταν σε χειρωνακτικές εργασίες, ακόμη και όσες ήταν απόφοιτες της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Σχετικά, μια συνομιλήτριά μου, η Ά., εργάστηκε σε κατάστημα ψιλικών στις παρυφές της Άνω Πόλης. Ανέφερε πως «ό,τι έκανα έκανα, τώρα περιμένω τα παιδιά μου να σπουδάσουν και να ζήσουν αλλιώς». Παρατήρησα πως τόσο η Ά. όσο και άλλοι συνομιλητές μου, τακτικά και με αφορμή την οικονομική κρίση στην Ελλάδα, αφηγούνταν ιστορίες δικές τους ή άλλων προσώπων από την περίοδο της πτώσης των πυραμίδων στην Αλβανία κατά τα έτη 1996-1997. Με αυτόν τον τρόπο η συνομιλήτριά μου συχνά κατέληγε στο συμπέρασμα ότι εκείνη ήταν «πραγματική κρίση» και ότι δεν έχουμε ζήσει «δύσκολα χρόνια», ενώ ταυτόχρονα δήλωσε πως «εγώ τα λέω και στις κόρες μου, για να ξέρουν». […]
Αρχείο εθνογραφικής έρευνας Ελίνας Καπετανάκη