Ιστορίες των κουμπιών, της πόλης και του εμπορίου

Η οικογένεια Μπελίδη δραστηριοποιείται στον τομέα της εμπορίας κουμπιών στη Θεσσαλονίκη εδώ και περίπου ογδόντα χρόνια. Μέχρι σήμερα η επιχείρηση Μπελίδη υπήρξε ένας από τους βασικότερους εμπορικούς παρόχους κουμπιών στη Θεσσαλονίκη. Η διαδρομή της επιχείρησης σχετίστηκε στενά με τις τροπές του εμπορίου ένδυσης στη βόρεια Ελλάδα. Tα ίδια τα κουμπιά που διαθέτει η επιχείρηση ως προς τη μορφή, τα χρώματα, τα υλικά και τα έτη χρονολόγησής τους, έρχονται να αποκαλύψουν ροές της εμπορικής ζωής σχετικά με την εμπορία ρούχων στην Ελλάδα και την Ευρώπη και τελικά μοιάζουν να αφηγούνται συνθήκες της καθημερινής και καταναλωτικής ζωής, της οικονομικής επιτυχίας και της κρίσης από το ΄Β παγκόσμιο πόλεμο έως σήμερα.

Aφηγήσεις της πώλησης των κουμπιών γούνας συνδέονται όχι μόνο με την άνοδο της πώλησης γουναρικών στην Αμερική και τη δυτική γεωγραφικά Ευρώπη κατά τη δεκαετία 1970 και 1980, αλλά και με κινήματα της προστασίας των ζώων. Ενώ, η μετέπειτα ακμή των πωλήσεων αλλά και η μεγάλη πτώση της εμπορικής κίνησης των γουναράδων από την Ελλάδα που δραστηριοποιήθηκαν στο Ντουμπάι, πιθανώς να συνδέεται και με τις μεταπτώσεις του ρωσικού νομίσματος και την αστάθεια πλέον της ρωσικής οικονομίας εξαιτίας του περιορισμού της αγοραστικής δύναμης των Ρώσων τουριστών που επισκέπτονταν την περιοχή .

Χαρακτηριστικά, ο κύριος Μπελίδης αναφέρει: «Αυτά είναι κουμπιά για γούνες. Τα οποία τα δουλεύαμε  ’70 με  ’90. Επίσης, τα δουλέψαμε πάρα πολύ όταν άνοιξε το Ντουμπάι. Γιατί πάρα πολλοί καστοριανοί φύγανε και κάνανε μαγαζιά εκεί. Εκεί ήτανε μια καινούργια αγορά. Εδώ, είχε φορτιστεί πια το πράγμα. Είχε φτάσει σε ένα όριο. Οι καστοριανοί δεν ξέρανε πια που να πουλήσουνε στην Ευρώπη. Μόνο η Ρωσία ήτανε αυτή που είχε μεγάλη απορρόφηση των ειδών που εμπορεύονταν. Όταν όμως πήγανε και ανοίξανε τα μαγαζιά στο Ντουμπάι, εκεί ξεκίνησε ένα άλλο πράγμα. Και τότε ξανά είχαμε δουλειά με αυτά, από το ’90 μέχρι το 2000. Τώρα δεν υπάρχει πλέον». 

Kατά τη δεκαετία 1950 η Φλωρεντία, η Ρώμη και το Λονδίνο πρωτοστατούν πλέον παγκοσμίως, μαζί με το Παρίσι και τη Νέα Υόρκη σε ό,τι αφορά το σχέδιο ρούχων . Συχνά, έμποροι που επιθυμούν να καινοτομήσουν στον τομέα που εξειδικεύονται -λχ εμπορία ρούχων, υφασμάτων, υποδημάτων, κουμπιών ή και πρώτων υλών σε ό,τι αφορά την κατασκευή ενδυμάτων- επισκέπτονται ετησίως ή και περισσότερες της μια φορές το χρόνο τις πόλεις αυτές και επιλέγουν τα εμπορεύματα που θα χρησιμοποιήσουν στα καταστήματά τους για το προσεχές εξάμηνο ή έτος. 

Αποτύπωση της παραπάνω εμπορικής ροής σχετικά με το σχέδιο μόδας στη Φλωρεντία αποτελεί η ιστορία των μαύρων και κόκκινων κουμπιών που αφηγείται ο κύριος Μπελίδης παρακάτω: «Η ιστορία αυτών των κουμπιών χρονολογείται από το 1950. Εκείνα τα χρόνια, στη Φλωρεντία υπήρχε κάποιος εβραίος κατασκευαστής κουμπιών, ο οποίος έφτιαχνε αποκλειστικά κουμπιά για θεατρικές παραστάσεις. Ο πατέρας μου βρέθηκε το 1950 εκεί, για πρώτη φορά στην Ιταλία και κατά σύμπτωση συναντήθηκε με αυτόν τον κατασκευαστή και από το 1950 μέχρι το 1985 που σταμάτησε τη δραστηριότητά του, συνεργαζόταν μαζί του. Αυτά τα περισσότερα κουμπιά που βλέπεις είναι με φλος μεταξωτό κορδόνι. Είναι χειροποίητα. Κάποιο είναι με χάντρες, κάποια είναι με άλλο υλικό της εποχής που λέγεται κυτταρίνη. Όσα από τα κουμπιά αυτά έχουν μεταξωτό κορδόνι είναι όλα χειροποίητα. Κανένα από αυτά τα κουμπιά δεν είναι της μηχανής. Όλα γίνονταν ένα-ένα στο χέρι. Αυτός ο εβραίος ήταν διάσημος εκείνα τα χρόνια. Σταμάτησε τις εργασίες του το 1985 γιατί δεν υπήρχε διάδοχος κατάσταση».