Ταμπέλα ενάντια στην κατεδάφιση των καστρόπληκτων

καστρόπληκτων που εναντιώθηκαν στην κατεδάφιση των σπιτιών τους, τα οποία είχαν κτιστεί από πρόσφυγες μετά το 1922 δίπλα στα βυζαντινά τείχη της πόλης. Τα σπίτια αυτά είχαν ταυτιστεί με τη ταυτότητα, τις μνήμες και τη φυσιογνωμία της Άνω Πόλης και ονομάστηκαν ως καστρόπληκτα καθώς γειτνιάζουν ή χρησιμοποιούν τμήμα του βυζαντινού τείχους για τη δημιουργία του κτιριακού κελύφους. Η κατεδάφισή τους, η οποία αφορά κυρίως τα κτίσματα επί της οδού Επταπυργίου, είχε ως στόχο την ανάδειξη των βυζαντινών τειχών και προωθήθηκε με αφορμή της ανακήρυξη της Θεσσαλονίκης ως Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης το 1997. Η μεταλλική ταμπέλα τοποθετήθηκε το 1997 σε κτίσμα στην διασταύρωση των οδών Ακροπόλεως και Επταπυργίου δίπλα στην κεντρική Πορτάρα. Το σημείο επιλέχθηκε καθώς αποτελεί κεντρική διασταύρωση της περιοχής από την οποία διέρχεται λεωφορείο της αστικής συγκοινωνίας καθώς και τα τουριστικά λεωφορεία που κατευθύνονται προς τον Πύργο του Τριγωνίου (Πύργος της Αλύσεως) και το Γεντί Κουλέ. Επίσης το κτίσμα με την ταμπέλα βρίσκεται απέναντι από το βυζαντινό μοναστήρι της Μονής Βλατάδων που αποτελεί σημαντικό σημείο θρησκευτικού τουρισμού. Η ταμπέλα αξιοποιεί την αισθητική, τη γραμματοσειρά και το λογότυπου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας ώστε να προσελκύσει το βλέμμα των τουριστών και είναι γραμμένη σε έξι γλώσσες (αγγλικά, γερμανικά, γαλλικά, ιταλικά, ισπανικά και ελληνικά).

Ωστόσο, με μια δεύτερη ματιά γίνεται φανερό ότι οι σχεδιαστές της ταμπέλας μεταστρέφουν το λογότυπο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας από ένα καραβάκι που ήταν το πρωτότυπο λογότυπο σε μπουλντόζα-εκσκαφικό μηχάνημα που πατάει πάνω στα καστρόπληκτα. Το κεντρικό μήνυμα γραμμένο στις έξι γλώσσες αναφέρει «ΜΕ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΠΡΩΤΕΥΣΟΥΣΑΣ Ο ΔΗΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙ ΝΑ ΕΞΑΛΕΙΨΕΙ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ» και πάνω από το μεταστραμμένο λογότυπο αναφέρει «Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΙ ΟΤΙ ΑΦΗΝΕΙ ΟΡΘΙΟ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥΣ» και στο κάτω αριστερό μέρος σε αγγλικά και γερμανικά γράφει «ΠΑΛΑΙΑ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, Η ΤΕΛΙΚΗ ΛΥΣΗ». 

Τελικά η διαδικασία της κατεδάφισης των καστρόπληκτων ξεκίνησε το 1997 με την αποζημίωση 65 ιδιοκτησιών ωστόσο αντιμετώπισε αρκετές καθυστερήσεις και αναβολές και περίπου 15 χρόνια μετά, το Μάρτιο του 2009 το Τοπικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και η 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων ενέκριναν την αναθεωρημένη μελέτη του δήμου Θεσσαλονίκης που προβλέπει από τα εναπομείναντα 32 κτίσματα επί της οδού Επταπυργίου την κατεδάφιση των 16 κτισμάτων και τη διατήρηση των υπόλοιπων 16 κτισμάτων ως μνημειακά κτίσματα της λαϊκής αρχιτεκτονικής των προσφύγων. Τα προς διατήρηση 16 κτίσματα δεν θα έχουν χρήση κατοικίας αλλά προβλέπεται να έχουν πολιτιστικές χρήσεις. Έως το φθινόπωρο του 2021 δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα η πλήρης υλοποίηση της μελέτης ανάπλασης.