Το Ταμείο Περιθάλψεως Προσφύγων και ο πρώτος οργανωμένος οικιστικός πυρήνας της Νέας Κοκκινιάς

Το Υπουργείο Περιθάλψεως  προχώρησε στην ίδρυση του Ταμείου Περιθάλψεως Προσφύγων, με Νόμο στις 3 Νοεμβρίου του 1922, αναδεικνύοντας την αναγκαιότητα εξεύρεσης ουσιαστικής λύσης στο ζήτημα της στέγασης των προσφύγων σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο. Η δημιουργία ενός ανεξάρτητου φορέα που θα εκπονούσε ενιαίο σχέδιο αποκατάστασης φαίνεται να αποτελούσε την καταλληλότερη λύση. Το Ταμείο διοικούνταν από δεκαμελές συμβούλιο, υπαγόταν στο Υπουργείο Περιθάλψεως και είχε σκοπό τη διαχείριση και διάθεση των εράνων, κληρονομιών, δωρεών και κληροδοτημάτων που συγκεντρώνονταν για την περίθαλψη και την εγκατάσταση των προσφύγων. Η απόφαση για την ίδρυση του Ταμείου και η προσπάθεια λύσης του στεγαστικού με πιο μόνιμες λύσεις από την επίταξη, σχετιζόταν με την πολιτική παραδοχή ότι οι πρόσφυγες θα παρέμεναν στην Ελλάδα και δεν θα επέστρεφαν στη Μικρά Ασία. Το Τ.Π.Π. λειτούργησε από τον Νοέμβριο του 1922 έως τον Μάιο του 1925, και κατασκεύασε 6.500 οικήματα, τα περισσότερα από τα οποία –περίπου 4.500– βρίσκονταν στους τέσσερις συνοικισμούς που κατασκεύασε στην Αθήνα και στον Πειραιά (Βύρωνας, Καισαριανή, Νέα Ιωνία και Νέα Κοκκινιά) σε εκτάσεις που άνηκαν στο δημόσιο ή προέρχονταν από απαλλοτρίωση.

Ένα από τα πρώτα έργα του Ταμείου Περιθάλψεως Προσφύγων ήταν, στις αρχές του 1923, η πραγματοποίηση τοπογραφικής μελέτης στα βόρεια όρια του Δήμου Πειραιά, στη περιοχή κατά μήκος του ρέματος Καναπιτσερί. Στο χώρο που μερικά χρόνια αργότερα θα αποτελούσε το νοτιότερο τμήμα του μετέπειτα Δήμου Νέας Κοκκινιάς, πλάι στο ρέμα. Ως ημερομηνία σταθμός για τη δημιουργία του πρώτου οργανωμένου οικιστικού πυρήνα της Νέας Κοκκινιάς, ορίζεται η 18 Ιουνίου του 1923, οπότε και ετέθη ο θεμέλιος λίθος του συνοικισμού. Πολύ γρήγορα, οι πρώτοι οικίσκοι του συνοικισμού ήταν έτοιμοι. Ο πρώτος αυτός οικιστικός πυρήνας της Νέας Κοκκινιάς, αποτελείτο από 36 οικοδομικά τετράγωνα, σε κάθε τετράγωνο ανάλογα με το μέγεθός του υπήρχαν 8 έως 20 σπίτια περίπου, των 25 τετραγωνικών το καθένα. Σε κάθε σπίτι υπήρχαν τουλάχιστον 2 δωμάτια, στο καθένα από τα οποία στεγαζόταν μία οικογένεια.  Το Τ.Π.Π., μέχρι τη διάλυσή του δαπάνησε στην Νέα Κοκκινιά περίπου 50.000.000 δρχ για την κατασκευή 1.150 κατοικιών με 7.850 δωμάτια, τα οποία παραδόθηκαν άμεσα στους ενοίκους τους, πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και κυρίως την Σμύρνη. Για την κατασκευή των οικίσκων αυτών εργάστηκαν 3.480 πρόσφυγες από τους οποίους 759 ήταν γυναίκες. Φυσικά πλάι στους οικίσκους του Ταμείου συνέχιζαν να υπάρχουν αυτοσχέδια σπίτια προσφύγων, τα οποία διαρκώς αυξάνονταν.