Αποτύπωμα προσφυγικής κατοικίας στα τείχη

Στη φωτογραφία αποτυπώνονται τα ίχνη ενός σπιτιού επί της οδού Επταπυργίου που χτίστηκε κολλημένο στα Βυζαντινά Τείχη της Θεσσαλονίκης μετά το 1922. Πριν, αλλά κυρίως μετά την υπογραφή της συμφωνίας για την ανταλλαγή πληθυσμών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία τον Γενάρη του 1923, από την Άνω Πόλη αναχώρησαν οι οικογένειες των Τούρκων που κατοικούσαν εκεί και τα σπίτια τους δόθηκαν σε οικογένειες Ελλήνων προσφύγων. Μεγάλο τμήμα των χριστιανών προσφύγων που έφτασαν στη Θεσσαλονίκη εγκαταστάθηκε επίσης   σε αυλές σπιτιών, σε κενά οικόπεδα ή σε κενούς χώρους με τους ίδιους τους πρόσφυγες να κατασκευάζουν αυτοσχέδια τα σπίτια τους.

Πλέον, οικίες που εφάπτονται στα βυζαντινά τείχη κρίθηκαν ως κατεδαφιστέες (ενδεικτικά, βλέπε ΦΕΚ 313 Δ/31.5.1979, ΦΕΚ 27Δ/13.2.1986 και ΦΕΚ 153Α/28.6.2002). Πολλές ιδιοκτησίες κατά μήκος των τειχών απαλλοτριώθηκαν και τη θέση τους πήρε ζώνη πρασίνου προς ανάδειξη των Βυζαντινών Τειχών. Για κατοίκους της περιοχής, τα σπίτια αυτά ονομάστηκαν «Καστρόπληκτα», μιας και η ύπαρξη τους πλέον πλήττονταν από τα Τείχη –ή «Κάστρα»- της πόλης. Έτσι, σε σειρά ετών τα «Καστρόπληκτα» αποτέλεσαν το κέντρο αντεκδίκησης κατοίκων της περιοχής σχετικά  με το χώρο, τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που αυτός μπορεί να φέρει και τη σημασία της προστασίας της κατοίκησης της Άνω Πόλης.